Zgodnie z Ustawą z dnia 3 lutego 2011r. dzień 1 marca został ustanowiony jako Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. W myśl Ustawy „Żołnierze Wyklęci” to: „bohaterowie antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu państwa polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu”. Data ustanowionego Święta nawiązuje do 1 marca 1951 roku. Tego dnia w warszawskim więzieniu na Mokotowie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
W bieżącym roku szkolnym uczniowie ZSTiL uczcili Pamięć Żołnierzy Niezłomnych uczestnicząc w różnych formach zajęć:
a) Na lekcjach historii poznali najważniejsze fakty dotyczące losów omawianych żołnierzy, wybrane organizacje poakowskie oraz ich cele i działalność. Zaznajomili się z metodami postępowania UB wobec podziemia niepodległościowego oraz tragizmem sytuacji żołnierzy. Próbowali zrozumieć rozterki moralne działaczy podziemia antykomunistycznego, przyczyny i skutki represji UB wobec tegoż podziemia, a także znaczenie oporu dla walki o suwerenność Polski.
b) W dniu 17 grudnia 2019 r., uczniowie wybranych klas, uczestniczyli w zajęciach warsztatowych: Historie żołnierzy z wyrokiem. Danuta Siedzikówna – „Inka”, które prowadził Marek Łukasik, pracownik Instytutu Pamięci Narodowej.
c) W dniu 03 marca 2020 r., również uczniowie wybranych klas wzięli udział w zajęciach: „Żołnierze Wyklęci – Żołnierze Niezłomni”.
Ważnym czynnikiem w/w prelekcji było kształtowanie szacunku dla postaw patriotycznych oraz ludzi, którzy odrzucając konformizm walczyli o niepodległą i suwerenną Polskę. Niestety płacili za to ogromną cenę, którą była utrata życia własnego i niejednokrotnie swoich najbliższych. Tysiące Żołnierzy Niezłomnych nie doczekało się nawet swojego grobu. Historyk Leszek Żebrowski napisał:
„Nie mamy grobów naszych bohaterów, nie mamy grobu Witolda Pileckiego i dziesiątek tysięcy innych ludzi, tych ludzi pomordowanych w więzieniach i aresztach bo nawet na cmentarzach były tajne pochówki – nie było oznaczonych kwater, nikt nie wiedział, kto i gdzie jest chowany. Żołnierzy Wyklętych chowano także w dołach kloacznych i torfowych, na śmietnikach, albo na miejscach pochówku stawiano śmietniki i publiczne toalety jak na Cmentarzu Bródnowskim w latach 60., które funkcjonowały do lat 90. To było wyjątkowe upodlenie, komuna była niezwykła w tym, co robiła”.
Małgorzata Nikiel
